Tekst: Jeroen Zeinstra / Marc Weening
In de weg- en baanatletiek domineert momenteel de discussie over de schoenen die voorzien zijn van carbonplaten. Hoeveel voordeel levert dit de atleten op en hoe zet je prestaties van atleten in perspectief? De Nederlandse limieten voor de marathon op de Olympische Spelen zijn door vijf mensen gehaald, een ongekende luxe. Op de baan haalden meer 800 en 1500 meter lopers de limiet voor het EK atletiek dan dat er plaatsen waren. Ongekend en natuurlijk spectaculair!
De carbon revolutie begon in 2017 toen Nike met de Vaporfly 4% kwam, een schoen speciaal ontwikkelt voor marathonloper Eliud Kipchoge. Volgens Nike levert de schoen 4% tijdsvoordeel op een marathon. De sceptici werden snel de mond gesnoerd, Kipchoge liep bij zijn eerste poging bijna onder de twee uur op de marathon!
Wat is er nu zo speciaal aan de Vaporfly 4% en zijn opvolgers? Hieronder een afbeelding van de Vaporfly Nex%, goed zichtbaar is dat de schoen een dikke tussenzool heeft, deze dikke zool is gemaakt van extreem elastisch foam materiaal, Zoom X genaamd. Verder is een carbon plaat over de gehele lengte in de tussenzool geplaatst. De theorie is dat bij de landing de energie van de landing in de vervorming van het Zoom X materiaal en de carbon plaat wordt opgeslagen en weer vrijkomt bij de afzet. Je krijgt als het ware een zetje mee van de schoen bij de afzet.
Na Nike kwamen ook de andere hardloopmerken met carbon schoenen, soms succesvol zoals adidas met de AdiZero Adios Pro en soms minder succesvol. Wel is duidelijk dat de het een heuse revolutie is. Voorheen waren wedstrijdschoenen lichter en vooral minder dempend. Nu zijn ze nog steeds licht (190g voor een Vaporfly Next%) maar vooral heel zacht en dempend.
Is dit interessant voor trailrunners?
Onlangs kwam The North Face met een nieuwe trailschoen, de Flight Vective, met daarin een carbon plaat. Komende zomer brengen ook adidas en Saucony een trailschoen uit met een carbon plaat. Het idee van The North Face is simpel, de bewezen voordelen van de carbon plaat zorgen ervoor dat je gemakkelijker loopt, de dikke zachte tussenzool zorgt voor minder vermoeidheid, vooral tijdens de afdalingen claimt The North Face dat de Flight Vective de impact 10% reduceert. Pau Capell probeerde solo de UTMB onder 20 uur te lopen afgelopen augustus 2020, dit lukte niet maar zijn prestatie was desalniettemin indrukwekkend. Diverse The North Face atleten verbraken allerlei FKT’s in amerika op de Flight Vective het afgelopen jaar, FKT’s omdat er vanwege COVID zo weinig echte races waren.
UTMB 2021
Wat brengt 2021? De trailwereld kijkt altijd uit naar eind augustus, de grote showdown! Gaat de UTMB door en zullen de carbon trailschoenen bepalen wie het prodium halen en wie niet? Hoe gaat marktleider Salomon reageren als blijkt dat The North Face en adidas gaan domineren? Of blijkt trailrunning toch gewoon een sport van man vs man te blijven zonder een dominante rol voor hun schoenen? We houden jullie op de hoogte met gear tests van de nieuwe schoenen en race reports.