Een kamer zonder ontbijt – UTMB 2016
Onverwachts frontstage op ’s werelds meest prestigieuze bergrace.
Je bent in Frankrijk. Terrasje, wijntje, ondergaande zon. In het café toont het journaal wat er die dag in de Tour de France gebeurd is. Je raakt in gesprek met een andere toerist, die net als jij van dezelfde Franse ingrediënten geniet. Hij stelt zich voor als een jeugdvriend van geletruidrager Chris Froome. Of je geen zin hebt om de volgende etappe samen met hem vanuit de wagen van Team Sky te beleven? Behalve van je stoel vallen, zeg je dan toch volmondig ja?
Vrijdag 26 augustus
Het is vrijdag 26 augustus. Vergeet wielrennen. Ik ben in Chamonix. Een uurtje geleden startte de Ultra Trail du Mont Blanc – UTMB in het trailjargon. Een race die lopers 170 kilometer rond het Mont Blanc-massief leidt. Een ervaren trekker doet al snel 10 dagen over dit traject met ruim 10 000 hoogtemeters klimwerk. Als loper krijg je maximum 46 uur en 30 minuten de tijd om deze ommegang te voltooien. Onderweg sneuvelt soms tot 40% van het deelnemersveld, om het jaar erna veelal een nieuwe poging te wagen. De UTMB is een hoogmis, waar blinde passie de rede doet vervagen.
Ik maakte net kennis met Brian Lang – een Amerikaanse doctoraatsstudent met pied à terre in het Zwitserse Basel. Een studiegenoot van hem ging een uurtje geleden van start in de UTMB. Of ik geen zin had de race met hem te volgen?
“Is je maat een goeie loper?” “He’s fast, yeah” Ik haal m’n smartphone uit en gooi de naam van Brians vriend in de zoekmachine van de UTMB-website. Ik trek grote ogen. Zach MILLER – Nike Trail – current rank: 1.
Brian kijkt me plagerig aan om zoveel verbazing. Ik finishte gisteren zelf op de mini-variant van de UTMB, die de laatste 55 kilometer van het traject beslaan. Ik wring mijn stramme benen uit de terrasstoel en waggel mijn Sint-Pieter achterna.
“Op de universiteit trainden we vaak samen. Ik deed steeple. Hij 5000 en 10 000 meter, maar die afstanden waren duidelijk te kort”, glimlacht Brian samenzweerderig wanneer we de tunnel onder het Mont Blanc-massief inrijden. Hij ratelt verder. Dat Zach toen al een beest was. Dat hij tegenwoordig samen met zijn twee zussen een berghut in Colorado uitbaat. “Zach doet hele dagen niks anders dan voedsel uit de vallei 1200 meter naar boven sjouwen. En als er klimmers in problemen komen op Pikes Peak , dan speelt hij mountain rescue. Die top is bijna even hoog als jullie Mont Blanc!”
De bevoorradingspost bij het Italiaanse Courmayeur ligt er verlaten bij. We zijn hier veel te vroeg. De lopers vertrokken bij valavond uit Chamonix en moeten 70 kilometer verteren tot hier. Rond 3u ’s nacht zouden de eerste dansende hoofdlampjes over de col moeten piepen. Brian gooit me een slaapzak toe en wijst naar de greppel. “Better get some sleep first. Het wordt een lange nacht.” Net geen lepeltje-lepeltje vleien we ons neer. Ik vind het allemaal razend spannend. Zach loopt nog steeds aan de leiding. Nog nooit stond er een Amerikaan op het hoogste trapje van deze wedstrijd. Hoe erg zouden ze er op gebrand zijn om het oude continent poepje te laten ruiken?
Na een hazenslaapje van drie uur verdrijft een groep lallende Italianen alle nevels. Een espresso later staan we terug aan de bevoorradingspost, die ondertussen uitgegroeid is tot een internationaal slagveld van soldaten in veelal The North Face en Salomon-uniformen. Aan de ingang van de sporthal trekken enkele zwarte Nike-petten Brians aandacht. Hij snelt er naartoe en informeert naar Zach. “Nog steeds op kop! Hij kan hier elk moment zijn!”, zegt verzorger Jonathan opgewonden, terwijl hij verschillende sportgels en repen rangschikt. Brian knikt trots en balt instinctief zijn vuisten. Niet veel later doemen de eerste echo’s van aanmoedigingskreten en handgeklap op. Mijn Amerikaanse gastheer gaat op de toppen van zijn tenen staan en tuurt in de verte. Is zijn maat in aantocht?
Een hoofdlampje
“Come on, Zach! You’re fucking doing it!” Als een buffel stormt de Nike-atleet de hulppost binnen. Drie minuten later is hij al weer verdwenen, met een luid schreeuwende Brian en een kliek Nike-petten achter hem aan. Ik ben sprakeloos. Hoe kan iemand dit brutale tempo zo lang volhouden? Brian en de Nike’s sloffen buiten adem terug. “I think your friend had dinosaurs for breakfast”, stamel ik. Pas twintig minuten later duikt een tweede loper op. Kort erna nummer drie. Het is nog 100 kilomter tot Chamonix. Kan je zo een voorsprong dan comfortabel noemen of niet? We springen de auto in en zetten koers naar het Zwitserse Champex voor de volgende doortocht. Ruim zes uur lopen voor Zach, slechts twee uur rijden voor ons. Mijn perceptie van afstand en menselijk kunnen davert op zijn grondvesten.
Waarom doet iemand zoiets? Een enkeling misschien, maar hier staan elk jaar 2500 lopers aan de start. Veelal milieubewuste mannen van middelbare leeftijd uit de middenklasse, met vaak met narcistische en masochistische karaktertrekken – zo leert onderzoek. Volstaat een 10 kilometer jogging dan niet voor een shot endorfines in volle midlifecrisis? The mountains are calling and I must go? De glans van UTMB-FINISHER op je Facebook-wall? Hoeveel huwelijken zouden er trouwens al gesneuveld zijn door deze trainingsintensieve queeste?
Nieuwsgierigheid kan een echte klootzak zijn. Je hebt er geen controle over. Je moet er gewoon doorheen. Het maakt je nederig, want er is geen enkele garantie op succes. Maar je kan het wel proberen. Onderweg urenlang klimmen en dalen als antwoord op een onbewuste schreeuw om rewilding. Een collectieve prehistorische drijfjacht misschien? Iets wat populair is heeft veelal een evolutie-theoretisch verklaring, claimt Darwin. Is de UTMB een oer echo van wat de mens in zijn diepste wezen is? Een loper, punt. Misschien zijn die UTMB’ers minder gek dan ze lijken?
Bij onze aankomst in Champex duiken we opnieuw onder de wol. Een powernap voor de grote finale: nog een marathon tot Chamonix. Zou Zachs motor nog steeds draaien?
Twee uur later staan Brian en ik in de bevoorradingspost in een grote witte tent. Monter, maar niet fris. Ook de Nike’s zijn opnieuw op post. Verzorger Jonathan stalt zijn waren uit. Een hele resem repen en gels komen tevoorschijn. Sinecuur ontdoet hij halve maantjes appelsien van hun huid. Hij ontdopt een fles water en een fles cola en snijdt een banaan moederlijk in kleine stukjes. Dit moet het meest efficiënte ontbijtbuffet ter wereld zijn. Het is 9u. De zon klimt genadeloos omhoog en doet reeds een middagtemperatuur van meer dan 30°C vermoeden.
Onder applaus strompelt Zach binnen. Ik neem de ene foto na de andere. Hij giet de geopende fles water over zijn hoofd en stort zich uitgehongerd op het fruit. Nog voor hij aan de repen kan beginnen, duikt een andere loper op. Niet veel later nog een. Zachs gezicht ademt doodsangst. Misschien klinkt dat zelfs nog te energiek?
De loper die het laatst aangekomen is, neemt bijna meteen de benen. Zach perst nog snel een slok cola in zijn keel en achtervolgt zijn concurrent. Gestoord worden tijdens je ochtendritueel, in een hotel dat geen hotel is, met je kamer zonder ontbijt.
Verzorger Jonathan staat er verslagen bij. “He bonked it “ – hij is de man met de hamer tegengekomen. Ook Brian zijn analyse voorspelt niet veel goeds. “Hij zag er uit alsof hij niet meer in zichzelf geloofde” Een ultra race is andere koek dan 5000 of 10.000 meter, en moet je bijgevolg ook anders consumeren, denk ik op het randje van pure arrogantie. 124 kilometer als een flandrien aan de leiding. Misschien zal Zach de race niet meer winnen, maar mijn hart heeft ie gestolen.
Uiteindelijk schuift een fransman van vijftiende positie beetje bij beetje op naar het hoogste schavot op het podium. Zach Miller eindigt eervol als zesde.
Sfeerbeeld video
Zonder ontbijt en hongerig naar meer staat het in de sterren geschreven dat Zach ondertussen zijn vliegtuigtickets Colorado-Genève voor augustus 2017 reeds geboekt heeft. Deze atleet zal niet rusten voor hij zijn missie volbracht heeft.
Terug thuis wacht de corvee. Pasta serveren aan bergbeklimmers. Ik hoop dat ze respectvol buigen voor deze anonieme gladiator en minstens vragen of ze niet kunnen helpen met de afwas.
Trackbacks/Pingbacks